نام کتاب: سیره تربیتی پیامبران؛ حضرت نوح (ع)

محتوای کتاب سیره تربیتی پیامبران؛ حضرت نوح (ع)

محتوای کتاب سیره تربیتی پیامبران؛ حضرت نوح (ع) حاصلِ گفت‌وشنودی در برنامۀ «سمت خدا» (شبکۀ سوم سیمای جمهوری اسلامی) است. این کتاب، با هدف ایجاد نگاهی دقیق‌تر به این موضوع تهیه و تدوین شده است.

در این مباحث، از تفسیر المیزان علامه طباطبایی، تفسیر تسنیم و سیرهٔ پیامبران اثر آیت‌الله جوادی آملی استفاده شده است.

این کتاب می‌کوشد ارتباط بیشتر و مصداقی‌تری با قرآن، اهل‌بیت، انبیا و اولیای الهی فراهم کند.

خواندن کتاب سیره تربیتی پیامبران؛ حضرت نوح (ع) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران علوم دینی پیشنهاد می‌کنیم.

در بخشی از نوشتارهای کتاب سیره تربیتی پیامبران؛ حضرت نوح (ع)

«فصل دهم : آغاز طوفان

ولایت تکوینی اولیای الهی

امام صادق علیه‌السلام در روایتی طولانی، درباره ماجرای نزول عذاب چنین می‌فرماید:

لَمَّا أَرَادَ اللّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِهْلَاکَ قَوْمِ نُوحٍ علیه‌السلام عَقَّمَ أَرْحَامَ النِّسَاءِ أَرْبَعِینَ عَاماً لَمْ یولَدْ فِیهِمْ مَوْلُودٌ فَلَمَّا فَرَغَ مِنْ اتِّخَاذِ السَّفِینَةِ أَمَرَهُ اللّهُ تَعَالَی أَنْ ینَادِی فِیهِمْ بِالسُّرْیانِیةِ لَا یبْقَی بَهِیمَةٌ وَ لَا حَیوَانٌ إِلَّا حَضَرَ.

وقتی خداوند عزوجل خواست قوم نوح را هلاک کند، چهل سال زنان و مردان آن قوم را عقیم نمود؛ به‌طوری‌که هیچ فرزندی در آن قوم به‌دنیا نیامد. وقتی ساخت کشتی به اتمام رسید، خداوند به نوح علیه‌السلام وحی کرد که به زبان سریانی در میان آنان ندا دهد. پس هیچ چهارپا و حیوانی نبود، مگر آنکه حاضر شد.

این‌طور نبود که نوح علیه‌السلام به‌دنبال حیوانات برود. ندایی سرداد و آنان به نزد نوح آمدند؛ این ولایت تکوینی است. اولیای الهی نه‌فقط نسبت به حیوانات، بلکه نسبت به کل عالم ولایت تکوینی دارند. طلوع خورشید، بارش باران، گردش روز و شب، پابرجایی زمین، همگی در دایرهٔ ولایت آنان است. در زیارت حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام می‌خوانیم:

إِرَادَةُ الرَّبِ فِی مَقَادِیرِ أُمُورِهِ تَهْبِطُ إِلَیکُمْ وَ تَصْدُرُ مِنْ بُیوتِکُم.

ارادهٔ پروردگار در تقدیر امورش، بر شما (اهل‌بیت علیهم‌السلام) فرود می‌آید، و از خانه‌های شما صادر می‌گردد.

در اینجا خانهٔ ظاهری اهل‌بیت علیهم‌السلام مقصود نیست. مقصود، بیت ولایت، بیت نور و وجود ولایی آنهاست. آنها مظهر «اراده پروردگار» هستند. اهل‌بیت علیهم‌السلام مشیت الهی هستند. در زیارت امیرالمؤمنین علیه‌السلام می‌خوانیم:

السَّلَامُ عَلَیکَ یا حَافِظَ سِرِّ اللّهِ، وَ مُمْضِی حُکْمِ اللّهِ، وَ مُجَلِّی إِرَادَةِ اللّهِ، وَ مَوْضِعَ مَشِیةِ اللّه.

سلام بر تو ای حافظ اسرار خداوند، و اجراکنندهٔ حکم خدا، و آشکارکنندهٔ ارادهٔ خدا، و محل مشیت و خواست خدا!

یعنی انسان در کمالش به مرتبه‌ای می‌رسد که در مراتب بالا محو می‌شود و مظهر مشیت الهی می‌گردد و مشیت الهی با وجود او تجلی می‌کند.

اراده انسان در بهشت

قرآن کریم درباره اراده پروردگار چنین می‌فرماید:

إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَیئاً أَنْ یقُولَ لَهُ کُنْ فَیکُون

(امر خدا جز این نیست که وقتی چیزی را اراده فرماید، به آن بگوید «باش»؛ پس بی‌درنگ موجود شود).

خدای متعال چنین جایگاهی را برای بهشتیان هم قرار می‌دهد. اراده انسان در بهشت مورد اطاعت است؛ هرچه در آنجا اراده کنند، انجام می‌شود. در روایتی از پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله آمده است که: فرشته‌ای از سوی خدای تبارک‌وتعالی به‌سوی اهل بهشت می‌آید و بعد از اجازهٔ ورود و سلام، نامه‌ای به آنها می‌دهد که هر انسانی در بهشت مخاطب این نامه است. در آن نامه نوشته شده:

مِنَ الْحَی القَیومِ الّذی لا یموتُ، إلَی الْحَی القَیومِ الّذی لا یموتُ، أَمّا بَعْدُ؛ فَإنّی أَقولُ لِلشَّی‌ءِ «کُنْ» فَیکونُ. وَ قَدْ جَعَلْتُکَ الْیوْمَ تَقولُ لِلشَّی‌ءِ «کُنْ» فَیکونُ.

از زندهٔ قیّومی که نمی‌میرد، به زندهٔ قیّومی که نمی‌میرد. اما بعد؛ من به چیزی می‌گویم «باش»، پس بی‌درنگ موجود می‌شود. و تو را امروز به‌گونه‌ای قرار داده‌ام که به چیزی می‌گویی «باش»، پس بی‌درنگ موجود می‌شود.

آن‌گاه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمودند: فَلا یقولُ أَحَدٌ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ لِشَی‌ءٍ «کُنْ» إِلّا وَ یکونُ (ازاین‌رو کسی از اهل بهشت به چیزی نمی‌گوید «باش»، جز اینکه وجود می‌یابد).

بهشتیان در بهشت به اذن الهی ولایت پیدا می‌کنند و اراده‌شان عین تحقق است. بین اراده و تحقق فاصله‌ای نیست.»